SPX AWARDS 2025
VIRTUAL CONTENTS

“Design thinking” toegepast op de zorg

Het artikel probeert te beschrijven hoe de Design Thinking-methodologie is toegepast en gebruikt voor de gezondheidszorg, evenals de effectiviteit ervan. 

Om aan de behoeften van patiënten, maar ook aan die van gezondheidswerkers te voldoen, moeten gezondheidssystemen voortdurend innoveren. Patiënten en professionals zijn echter niet altijd met elkaar in overleg bij het ontwerpen van nieuwe behandelingen, nieuwe protocollen, nieuwe tools of nieuwe organisaties. Dit kan dan resulteren in irrelevante of ongebruikte producten of organisaties, omdat hun ontwerp is gedaan zonder rekening te houden met de menselijke context waarin ze zijn geregistreerd. Om hierop in te spelen, biedt Design Thinking een manier om deze kloof te overbruggen door degenen die verantwoordelijk zijn voor het ontwerpen van nieuwe producten of diensten te helpen bij het integreren van gebruikersbehoeften en opmerkingen, gedurende het ontwikkelingsproces.

Design thinking is dus onderverdeeld in 5 basisstappen:

  • Stap 1 – Empathie: plaats jezelf in de plaats van de consument en begrijp hun behoeften. De consument komt overeen met de patiënt of met de zorgverlener.
  • Stap 2 – Definitie: definieer het probleem bij de bron.
  • Stap 3 – Ideevorming: genereer verschillende ideeën om het probleem op te lossen.
  • Stap 4 – Prototype: ontwerp en kies een of meer prototypes.
  • Stap 5 – Test: start het project.

Het is daarom een iteratief proces, innovatie komt pas tot stand na verschillende cycli van ideevorming, prototyping en testen te hebben ondergaan, waardoor het zich onderscheidt van lineaire en top-down benaderingen, die over het algemeen worden gebruikt in het systeem van gezondheid.

Resultaten van de studie en bijbehorende voorzorgsmaatregelen voor interpretatie

Om de relevantie van het gebruik van Design Thinking voor het ontwerp van een gezondheidszorg of gezondheidsdienst te analyseren, bestudeerden de auteurs van het artikel 24 studies; deze onderzoeken zijn uitgevoerd binnen gezondheidsdiensten (somatisch of mentaal), met als doel de zorg of processen te verbeteren. Van deze 24 onderzoeken zijn de resultaten als volgt: twaalf ervan maakten het mogelijk de situatie aanzienlijk te verbeteren, elf maakten het mogelijk om toch een verzacht resultaat te behalen en één onderzoek leverde geen sluitend resultaat op. Daarnaast vergeleken vier studies de Design Thinking-methode met andere methoden: de vier leidden ertoe dat de principes van Design Thinking het mogelijk maken om meer tevredenheid te bieden aan eindgebruikers, meer gebruiksgemak van de methode en grotere efficiëntie.

De auteurs wijzen er echter op dat de definities van “Design Thinking” divers zijn en dat onder de geanalyseerde studies de methodologieën gedeeltelijk kunnen verschillen. Het artikel stelt dus dat wat van toepassing is, overeenkomt met bepaalde principes van Design Thinking, zonder te bewijzen dat het van toepassing is voor het concept in strikte zin. De auteurs benadrukken namelijk het feit dat bepaalde principes niet van toepassing kunnen zijn op het gezondheidssysteem, met name de mogelijkheid om prototyping te maken van projecten die weinig effectief zullen blijken te zijn, omdat in het geval van gezondheidszorg de risico’s belangrijk zijn.

Feedback over de toepassing van Design Thinking-principes

Naast het feit dat de resultaten van Design Thinking overweldigend overtuigend zijn, belicht het artikel de volgende punten:

  • De Design Thinking-aanpak kan worden toegepast op meerdere gezondheidsgebieden en bij gebruikers met zeer uiteenlopende problemen en behoeften.
  • Teams die Design Thinking gebruiken, moeten voorbereid zijn op een intensiever proces dan traditionele methoden.
  • De aanpak moet diep gericht zijn op de gebruiker, om het succes van de implementatie van het prototype te maximaliseren.
  • Het gaat erom een balans te vinden tussen het gebruik van de Design Thinking-methodologie die trouw is aan de structuur ervan, met behoud van een zekere flexibiliteit, om zich aan de context aan te passen.

Met name bij het toepassen van een Design Thinking-aanpak zijn bepaalde vooroordelen, risico’s of uitdagingen geïdentificeerd:

  • Er kan een kloof zijn tussen wat de “gebruikers” (patiënten, professionals) willen en wat de ontwerpers nuttig achten op basis van onderzoek en expertise
  • Een waargenomen risico is het niet uitvoeren van de specifieke fase van de behoefteanalyse die specifiek is voor de context van de studie (met name waarnemingen of interviews), en alleen te beginnen met eerder werk dat in de wetenschappelijke literatuur is gepubliceerd.
Conclusie

Concluderend: als uit de studie niet kan worden opgemaakt dat de toepassing van de methode “Design Thinking” in de strikte zin van het woord gunstig is op het gebied van gezondheid, suggereert het toch dat het mogelijk is om verschillende principes toe te passen van deze methoden naar de gezondheidszorg en in het bijzonder (op een niet-limitatieve manier): het gebruikersgerichte perspectief, iteraties om een consensus te bereiken. Om deze analyse te verdiepen, zouden andere onderzoeken nodig zijn, bijvoorbeeld om te meten welk onderdeel van Design Thinking een sterke impact heeft op de resultaten, om de benadering van Design Thinking die wordt toegepast op gezondheidszorg en diensten te verfijnen.

Bron: Altman M, Huang TT, Breland JY. Design Thinking in Health Care. Prev Chronic Dis 2018;15:180128. DOI: http://dx.doi.org/10.5888/pcd15.180128

This site